Asas Muamalah: Konsep Harta dan Pemilikan

Dalam sistem Muamalah Islam, konsep harta dan pemilikannya amat dititikberatkan. Hal ini kerana bukan semua perkara boleh dijual-beli. Hanya harta yang berada dalam pemilikan si penjual sahaja yang boleh dijual beli. Bahkan, sesuatu perkara atau barang itu mesti menepati beberapa syarat sebelum ia dikategorikan sebagai harta.

Syarat-syaratnya ialah yang pertama benda tersebut mestilah mempunyai nilai (najis dikira sebagai tiada nilai, melainkan telah berubah sifatnya menjadi baja), kedua, ia boleh memberi manfaat kepada orang Islam (dadah dan rokok tidak memberi manfaat) dan ketiga ialah ia juga boleh dimiliki (barang yang tidak boleh dimiliki ialah seperti cahaya matahari). Sekiranya sesuatu barang itu gagal memenuhi syarat ini, maka benda tersebut tidak dikategorikan sebagai harta di dalam Islam seterusnya tidak boleh dijual beli. Maka, najis, dadah, rokok dan cahaya matahari tidak dikira sebagai harta dalam Islam (walaupun status rokok masih diperdebatkan).

Kemudian, selepas sesuatu barang sudah sah sebagai harta disisi Islam, harta tersebut mestilah sah berada dalam pemilikan si penjual sebelum ia menjual kepada pembeli. Aspek pemilikan pula penting dalam Islam kerana bentuk-bentuk pemilikan yang berbeza memberi natijah kepada kesan yang berbeza. Sebagai contoh, dua bentuk pemilikan ialah pemilikan sempurna dan pemilikan tidak sempurna. Di dalam Islam, hanya harta yang didalam pemilikan sempurna sahaja boleh dikenakan ke atasnya zakat, dan dalam Mazhab Syafi'e pula, hutang dikira sebagai harta dalam pemilikan sempurna, lantas di dalam pengiraan zakat seseorang itu, jumlah hutang yang diberikan kepada mana-mana peminjam perlu dijumlahkan sekali dengan nilai harta-harta yang lain. Maknanya hutang perlu dizakatkan.